Đau nhức sống lưng và đau cơ lưng là một tình trạng xuất hiện khá phổ biến trong cuộc sống, hầu như ai cũng từng cảm thấy đau, mỏi ở lưng vào một thời điểm nào đó. Vậy bạn đã hiểu rõ về tình trạng đau cơ lưng chưa? Hãy tìm hiểu cùng Hapacol nhé!
Đau nhức sống lưng có khả năng xảy ra ở mọi lứa tuổi vì nhiều lý do khác nhau. Ví dụ như người lớn tuổi có nguy cơ bị đau cơ lưng dưới nhiều hơn do các yếu tố nghề nghiệp lúc còn trẻ tác động và tình trạng thoái hóa đĩa đệm do lão hóa.
Đau lưng dưới có thể liên quan đến cột sống thắt lưng, đĩa đệm giữa các đốt sống, dây chằng xung quanh cột sống và đĩa đệm, tủy sống và dây thần kinh, cơ lưng dưới, cơ quan nội tạng trong ổ bụng và xương chậu, da quanh vùng thắt lưng.
Đau ở lưng trên có khả năng do rối loạn động mạch chủ, khối u ở ngực và viêm cột sống.
MỤC LỤC NỘI DUNG
Đau lưng (hay đau nhức lưng) là hiện tượng người bệnh gặp những cơn đau âm ỉ, kéo dài chủ yếu ở phần lưng. Cảm giác đau có thể lan ra các vùng như cánh tay, bàn tay hay bàn chân, gây tê yếu tứ chi. Ngoài ra, các đợt đau lưng có thể cấp tính, bán cấp tính hoặc mãn tính tùy theo thời gian.
Đau lưng được chia thành 2 loại chính đó là: Đau lưng theo khu vực và đau lưng theo cấp độ.
Các tình trạng đau lưng theo khu vực thường gặp nhất đó là đau vùng cổ, đau lưng trên (vùng giữa lưng), đau lưng dưới (vùng thắt lưng) và đau vùng xương cụt. Cụ thể:
Xem thêm: Đau thắt lưng: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Lưng là một cấu trúc phức tạp bao gồm cơ bắp, dây chằng, gân, đĩa đệm và xương hoạt động cùng nhau để hỗ trợ cơ thể và giúp chúng ta di chuyển dễ dàng. Các đoạn của cột sống đều có một miếng đệm giống như sụn được gọi là đĩa đệm.
Khi bất kỳ cấu tạo nào gặp vấn đề đều sẽ dẫn đến đau cơ lưng. Thế nhưng trong một số trường hợp, nguyên nhân đau lưng chưa được biết chính xác.
Một số nguyên nhân gây đau lưng phổ biến như:
Đau cơ lưng thường bắt nguồn do cơ bị kéo căng quá mức hay chấn thương. Nguyên nhân thường gặp của đau cơ lưng là:
Các hoạt động có khả năng dẫn đến căng hoặc co thắt cơ bao gồm:
Xem thêm: Đau lưng mỏi gối tê tay: Nguyên nhân và cách chữa trị
Một số vấn đề liên quan đến cấu trúc lưng cũng có thể gây đau cơ lưng và đau nhức sống lưng nói chung.
Đau cơ lưng và đau nhức sống lưng cũng có thể do một số hoạt động hàng ngày hay tư thế không đúng gây nên. Ví dụ:
Một số vấn đề sức khỏe cũng có khả năng gây ra đau nhức sống lưng và đau cơ lưng:
Các yếu tố sau sẽ khiến nguy cơ bị đau cơ lưng cao hơn bình thường:
Đau lưng dưới hay đau thắt lưng có xu hướng xảy ra phổ biến ở phụ nữ hơn là nam giới, có thể là do yếu tố nội tiết tố gây nên. Căng thẳng, lo âu hay tâm trạng không ổn định cũng có khi liên quan đến đau lưng.
Xem thêm: Đau lưng khi mang thai: Bà bầu nên làm gì?
Triệu chứng chính đương nhiên là cảm giác đau ở bất kỳ vị trí nào của lưng, thậm chí là lan xuống tận mông và chân.
Một số vấn đề ở lưng có khi gây đau ở các bộ phận khác của cơ thể, tùy thuộc vào dây thần kinh bị ảnh hưởng.
Cơn đau cơ lưng thường sẽ tự biến mất mà không cần điều trị nhưng nếu xảy ra ở một vài đối tượng sau thì nên đến gặp bác sĩ sớm:
Đau lưng được phân thành hai loại:
Nếu một người có cả cơn đau cơ lưng dữ dội và đau lưng nhẹ kéo dài, bác sĩ sẽ hơi khó xác định là họ đang bị đau lưng cấp hay mạn tính.
Các cơn đau cơ lưng thường được “giải quyết” bằng cách nghỉ ngơi và thực hiện các biện pháp khắc phục tại nhà. Đôi khi bạn vẫn sẽ cần đến điều trị y khoa cần thiết.
Thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol hay thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) có thể giúp giảm bớt khó chịu khi bị đau cơ lưng hoặc bị đau nhức sống lưng. Bạn cũng có thể chườm nóng hoặc chườm lạnh vào khu vực bị ảnh hưởng để giảm đau.
Nghỉ ngơi và tránh các hoạt động gắng sức cũng giúp giảm đau đáng kể. Tuy nhiên, bạn vẫn nên di chuyển nhẹ nhàng xung quanh để tránh tình trạng cứng khớp, phòng ngừa đau nhức tái phát và ngăn không cho cơ bắp trở nên yếu hơn.
Nếu các phương pháp điều trị tại nhà không làm giảm bớt cơn đau cơ lưng, bác sĩ có thể kê đơn cho bạn vài loại thuốc giảm đau mạnh hơn hoặc khuyên bạn tập vật lý trị liệu, cũng có thể kết hợp cả hai.
Khi bạn không đáp ứng tốt với các thuốc giảm đau không kê đơn, bác sĩ sẽ kê một vài loại thuốc NSAIDs cần có đơn thuốc đi theo. Codein hoặc hydrocodone là những chất giảm đau nhưng gây nghiện, cần phải có chỉ định của bác sĩ và phải được theo dõi chặt chẽ, thường dùng trong thời gian ngắn. Một số trường hợp, bạn có thể được kê đơn các thuốc giãn cơ.
Sử dụng nhiệt độ nóng hoặc lạnh, sóng siêu âm và kích thích điện cũng như một số kỹ thuật giải phóng cơ bắp sẽ giúp giảm đau hiệu quả.
Khi cơn đau được cải thiện, chuyên gia trị liệu sẽ hướng dẫn bạn vài bài tập để tăng cường sức mạnh cho cơ lưng và cơ bụng. Cải thiện tư thế rất quan trọng để ngăn ngừa cơn đau tái phát.
Tốt hơn hết, người bệnh nên tập luyện thường xuyên ngay cả khi hết đau để phòng ngừa.
Nếu các cách khác không có hiệu quả, bạn có khi được tiêm corticosteroid vào khoang ngoài màng cứng, xung quanh tủy sống. Cortisone là một loại thuốc kháng viêm, giúp giảm viêm xung quanh rễ thần kinh. Bác sĩ cũng sẽ tiêm vào các vùng được cho là gây đau để làm tê, mất cảm giác.
Theo một vài nghiên cứu ban đầu, độc tố botulinum (botox) được cho là có khả năng giảm đau bằng cách làm tê liệt các cơ bị co thắt. Những mũi tiêm này có hiệu quả kéo dài trong khoảng 3–4 tháng.
Đây là cách giúp kiểm soát đau lưng mạn tính bằng việc khuyến khích người bệnh có những suy nghĩ tích cực. Liệu pháp này bao gồm các kỹ thuật thư giãn và hướng dẫn người bệnh làm sao để duy trì một thái độ sống lạc quan. Các nghiên cứu phát hiện ra rằng những người sử dụng liệu pháp hành vi nhận thức có xu hướng thay đổi lối sống năng động hơn, từ đó giảm nguy cơ tái phát đau cơ lưng dưới.
Xem thêm: Có nên uống thuốc giảm đau cơ lưng không?
Liệu pháp bổ sung có khi được sử dụng cùng với các liệu pháp điều trị thông thường hoặc thực hiện độc lập.
Trị liệu thần kinh cột sống (chiropractic), nắn xương, massage shiatsu và châm cứu có thể giúp giảm đau lưng cũng như giúp người bệnh cảm thấy thư giãn hơn.
Chuyên gia nắn xương sẽ điều trị các vấn đề về xương và cơ bắp để chúng trở lại đúng vị trí và hoạt động bình thường.
Nhà trị liệu thần kinh cột sống giúp điều trị các vấn đề về khớp, cơ và xương. Trọng tâm chính là xoay quanh cột sống.
Massage shiatsu sử dụng các ngón tay và khuỷu tay để tạo áp lực dọc theo đường năng lượng trong cơ thể.
Châm cứu có nguồn gốc từ Trung Quốc. Các chuyên gia sẽ dùng kim mảnh đưa vào các huyệt đạo trên cơ thể, kích thích giải phóng các chất có tác dụng giảm đau tự nhiên như endorphin. Đồng thời, phương pháp này cũng tác động đến các dây thần kinh và mô cơ.
Yoga bao gồm các tư thế, động tác kết hợp cùng bài tập thở sẽ giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp và cải thiện tư thế.
Tuy nhiên, bạn cần tập luyện thận trọng nếu không muốn cơn đau cơ lưng trở nên trầm trọng hơn.
Các nghiên cứu về hiệu quả của liệu pháp bổ sung và thay thế cho nhiều kết quả trái chiều.
Một số người trải nghiệm và cảm thấy tác dụng đáng kể nhưng những người khác lại không cảm thấy vậy.
Do đó, bạn cần tìm hiểu kỹ về phương pháp điều trị thay thế muốn thử và tìm đến các nhà trị liệu được đào tạo chuyên môn bài bản.
Rất ít trường hợp đau cơ lưng cần phải phẫu thuật. Một người với tình trạng thoát vị đĩa đệm có khi cần được phẫu thuật nếu cơn đau diễn ra liên tục và sự chèn ép dây thần kinh gây ra yếu cơ.
Một số phẫu thuật liên quan đến đau lưng có thể là:
Các cách để giảm nguy cơ phát triển đau lưng chủ yếu là loại bỏ các yếu tố nguy cơ.
Tập thể dục thường xuyên giúp xây dựng sức mạnh cơ bắp và kiểm soát trọng lượng cơ thể.
Các bài tập theo hướng dẫn, cường độ thấp có thể tăng cường sức khỏe tim mạch mà không làm căng cứng cơ lưng.
Trước khi muốn bắt đầu chương trình tập luyện nào, bạn hãy nói chuyện với chuyên gia chăm sóc sức khỏe.
Đảm bảo chế độ ăn uống đủ canxi và vitamin D vì những chất này cần thiết cho sức khỏe của xương. Một thực đơn lành mạnh cũng giúp bạn kiểm soát tốt trọng lượng cơ thể.
Những người hút thuốc có tỷ lệ bị đau cơ lưng cao hơn so với những người không hút thuốc ở cùng độ tuổi, chiều cao và cân nặng.
Những người bị thừa cân thường có nguy cơ bị đau lưng cao hơn. So với những người có cân nặng bình thường, người béo phì có tỷ lệ đau lưng cao hơn đáng kể. Những người có trọng lượng vùng bụng nhiều hơn vùng mông và hông cũng có nguy cơ đau cơ lưng cao hơn.
Hãy cố gắng luôn giữ cột sống ở hình dáng theo đúng sinh lý tự nhiên của cơ thể.
Giữ lưng thẳng, cân bằng trọng lượng đều trên cả hai chân, để đầu thẳng với cột sống.
Khi ngồi, bạn cũng nên cố gắng để chân vuông góc trên sàn nhà.
Tốt nhất, bạn hãy sử dụng gối hỗ trợ ở phía sau lưng để ngồi thẳng lưng. Nếu sử dụng bàn phím, hãy để khuỷu tay và cẳng tay nằm ngang và vuông góc với cơ thể.
Khi nâng đồ vật, đừng cúi cong lưng xuống để bê đồ lên. Hãy giữ lưng thẳng nhất có thể, hai chân ngang bằng vai và khuỵu đầu gối xuống để nâng đồ vật lên từ từ. Bạn có thể vẫn phải hơi cong lưng nhưng hãy cố gắng không khom lưng và cần dùng lực siết chặt cơ bụng để kéo xương chậu vào trong. Lưu ý, không nên duỗi thẳng chân trước khi nâng đồ vật vì khi đó bạn sẽ sử dụng sức mạnh từ cơ lưng nhiều hơn.
Nếu đồ vật quá nặng, tốt hơn hết bạn nên nâng chúng cùng với những người khác. Trong lúc nâng, hãy nhìn thẳng về phía trước để cho cổ và cột sống giữ thành một đường thẳng.
Những đôi giày đế bằng vừa giúp bạn đi lại dễ dàng, chắc chắn hơn vừa ít gây căng cơ ở lưng hơn so với giày cao gót.
Bạn nên chọn lựa một tấm nệm giúp giữ thẳng cột sống đồng thời hỗ trợ trọng lượng từ vai và mông. Sử dụng gối với độ cao vừa phải, giữ cho đầu, cổ và lưng thẳng hàng thay vì chọn gối quá cao sẽ gây gập cổ.
Tóm lại, bài viết này đã cung cấp những thông tin hữu ích để đối mặt với vấn đề đau cơ lưng và nhức sống lưng. Sự kết hợp giữa các phương pháp tự nhiên và y học hiện đại có thể mang lại hiệu quả cao nhất trong việc làm giảm đau và cải thiện chất lượng cuộc sống.