Sản phẩm dành cho người lớn 
Sản phẩm dành cho trẻ em 
Paracetamol là thuốc không kê đơn, thường được sử dụng để làm giảm các triệu chứng đau đầu, đau răng, đau cơ, sốt nhẹ… Tuy nhiên, bạn có thật sự hiểu rõ paracetamol là gì? Nó có tác dụng thế nào không? Để hiểu rõ hơn về paracetamol, hãy cùng Hapacol tìm hiểu nhé!
MỤC LỤC NỘI DUNG
Paracetamol (Acetaminophen) là một trong những loại thuốc không kê đơn được biết đến và sử dụng rộng rãi để giảm đau và hạ sốt. Không giống như những loại thuốc thuộc nhóm thuốc giảm đau NSAIDs, paracetamol không có hoạt tính kháng viêm và không gây ra những tổn thương trên đường tiêu hóa hoặc ảnh hưởng đến tim.
Paracetamol chỉ dùng trong các trường hợp đau từ nhẹ đến vừa. Nhìn chung, thuốc paracetamol khá an toàn khi sử dụng cho các đối tượng, từ trẻ em, phụ nữ mang thai và cho con bú đến người trưởng thành, người lớn tuổi (1).
Mặc dù rất hiếm khi xảy ra, nhưng paracetamol vẫn có khả năng gây ra vài tác dụng không mong muốn. Vì vậy, Hapacol khuyên bạn hãy tìm hiểu kỹ hơn về những chỉ định, chống chỉ định và hướng dẫn sử dụng để biết cách sử dụng an toàn, hiệu quả.
Hapacol là một trong những loại thuốc chứa paracetamol đang được sử dụng phổ biến hiện nay
Paracetamol hoạt động bằng cách ức chế hoạt động của một loại enzyme trong cơ thể có tên là cyclooxygenase (COX). COX này tham gia vào quá trình sản xuất ra prostaglandins. Những chất này (prostaglandins) có ở các khu vực cơ thể bị tổn thương và gây ra cảm giác đau và viêm.
Paracetamol có khả năng ức chế một dạng của COX, cụ thể là COX-3, một isoform của enzyme COX được phát hiện trong não và tủy sống. Sự ức chế này giảm sản xuất các prostaglandin trong hệ thần kinh trung ương, qua đó giảm đau và hạ sốt. Tuy nhiên, paracetamol không ức chế COX ở các mô ngoại vi đến mức đáng kể, do đó ít có khả năng gây ra các tác dụng phụ liên quan đến dạ dày và đường tiêu hóa (2).
Nó cũng tác động lên hệ thống endocannabinoid, cụ thể là thông qua một dẫn xuất chuyển hóa, AM404, mà nó tạo ra trong não. AM404 ức chế việc tái hấp thụ của anandamide và các cannabinoid khác, góp phần giảm đau và hạ sốt của paracetamol. Ngoài ra, paracetamol hoạt động đến trung tâm hypothalamus của não, làm giảm sốt bằng cách kích thích cơ thể hạ nhiệt thông qua các cơ chế như tăng tiết mồ hôi và mở rộng mạch máu.
Paracetamol (Hapacol), là một loại thuốc giảm đau, hạ sốt được sử dụng để điều trị nhiều tình trạng như đau đầu, đau cơ, viêm khớp, đau lưng, đau răng, cảm lạnh và sốt. Thuốc có tác dụng giảm đau trong trường hợp viêm khớp nhẹ nhưng không có hiệu quả nếu tình trạng viêm và sưng khớp nặng hơn.
Đôi khi bác sĩ sẽ chỉ định thuốc paracetamol cho những mục đích khác không được liệt kê trong tờ hướng dẫn sử dụng. Lúc ấy, bạn phải tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ.
Hiện nay, paracetamol đang có các dạng bào chế như:
Một số thuốc chứa thành phần Paracetamol đang được sử dụng phổ biến: Hapacol ace, hapacol capsules, hapacol flu day, hapacol sủi, hapacol 150, hapacol 150 flu, hapacol 250, hapacol 250 flu, hapacol 325, hapacol cf, hapacol cs day, hapacol child, hapacol 650 extra, hapacol 80, hapacol blue, hapacol caplet, hapacol caps, hapacol extra.
Bên cạnh dạng viên nén, siro, viên đặt…Hapacol còn có dạng gói bột với hương cam rất dễ uống
Tác dụng của paracetamol
Paracetamol (Hapacol), là một loại thuốc giảm đau, hạ sốt được sử dụng để điều trị nhiều tình trạng như đau đầu, đau cơ, viêm khớp, đau lưng, đau răng, cảm lạnh và sốt. Thuốc có tác dụng giảm đau trong trường hợp viêm khớp nhẹ nhưng không có hiệu quả nếu tình trạng viêm và sưng khớp nặng hơn.
Đôi khi bác sĩ sẽ chỉ định thuốc paracetamol cho những mục đích khác không được liệt kê trong tờ hướng dẫn sử dụng. Lúc ấy, bạn phải tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ.
Đau: Đau nhẹ đến trung bình như đau đầu, đau răng, đau cơ, đau kinh nguyệt, đau sau chấn thương và đau sau phẫu thuật. Đau do viêm khớp nhẹ đến trung bình, mặc dù không giảm viêm.
Sốt: Hạ sốt ở trẻ em và người lớn.
Dù paracetamol được coi là một trong những thuốc giảm đau an toàn nhất khi sử dụng đúng liều lượng, vẫn có một số chống chỉ định quan trọng:
Quá Mẫn cảm: Bất kỳ ai có tiền sử phản ứng quá mẫn cảm với paracetamol hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc không nên sử dụng.
Tổn Thương Gan Nặng: Người bệnh có tổn thương gan nặng hoặc các rối loạn chức năng gan tiến triển nên tránh sử dụng paracetamol.
Uống Rượu Mức Độ Cao: Người uống rượu mức độ cao nên tránh sử dụng paracetamol do nguy cơ tổn thương gan tăng lên.
Rối Loạn Chuyển Hóa Glucose-6-Phosphate Dehydrogenase (G6PD): Người bệnh có rối loạn chuyển hóa G6PD cần thận trọng vì paracetamol có thể gây ra hemolysis.
Phụ Nữ Mang Thai và Cho Con Bú: Paracetamol thường được coi là an toàn trong thai kỳ và khi cho con bú, nhưng nên sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ.
Trẻ Em: Việc sử dụng paracetamol cho trẻ em cần dựa trên liều lượng chính xác dựa trên cân nặng của trẻ và tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của bác sĩ hoặc bảng liều dùng.
Tác dụng phụ của paracetamol
Paracetamol được các bác sĩ cho là khá an toàn đối với cả trẻ em và người lớn. Tuy nhiên Paracetamol có thể gây dị ứng với một số cơ địa mẫn cảm. Các dấu hiệu dị ứng có thể như:
Nếu gặp các tình trạng trên, bạn hãy ngưng sử dụng thuốc ngay lập tức, và cho bệnh nhân uống nhiều nước để theo dõi các triệu chứng. Nếu các triệu chứng không có dấu hiệu thuyên giảm thì bạn cần đưa bệnh nhân tới bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Một vài tác dụng phụ nghiêm trọng khác có thể xảy ra bao gồm:
Lúc này, bạn cần ngưng sử dụng thuốc ngay lập tức và đến trung tâm hay cơ sở y tế gần nhất để nhận được trợ giúp y tế kịp thời.
Khi có dấu hiệu bị sốt (nhiệt độ ở trực tràng trên 38°C, ở miệng trên 37.5°C, ở nách là trên 37.2°C và ở tai là trên 38°C), bạn có thể sử dụng thuốc chứa paracetamol để giảm bớt sự khó chịu và làm giảm thân nhiệt. Tuy nhiên cần tuân thủ theo đúng chỉ dẫn trên nhãn dán hoặc theo chỉ định từ bác sĩ. Nếu muốn sử dụng thuốc cho trẻ em, hãy dùng những loại biệt dược được sản xuất dành riêng cho trẻ và đọc kỹ hướng dẫn trước khi dùng. Khi muốn sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ 2 tuổi và dưới 2 tuổi, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước.
Ngoài ra, khi sử dụng thuốc paracetamol ở dạng lỏng, thuốc đạn bạn cần lưu ý một số điều sau:
Liều dùng thông thường để hạ sốt và giảm đau cho người lớn là từ 325 – 650mg trong mỗi 4 – 6 giờ hoặc 1.000mg trong 6 – 8 giờ, có thể dùng đường uống hoặc đặt trực tràng.
Đối với paracetamol 500mg dạng viên nén, nên sử dụng 1-2 viên/ liều uống cách nhau khoảng 4-6 giờ.
Đối với paracetamol dạng thuốc đạn đặt hậu môn, chỉ nên sử dụng từ 10-20mg/kg/liều, mỗi lần dùng cách nhau 4 giờ và chỉ được dùng khi thật sự cần thiết, không được sử dụng quá 5 lần trên một ngày hoặc quá 75mg/kg trong một ngày.
Liều dùng để giảm đau và sốt bằng đường uống hoặc đặt trực tràng cho trẻ em như sau:
Đối với mẹ đang cho con bú, uống paracetamol có thể bài tiết qua sữa mẹ nhưng với hàm lượng rất ít, nên cũng ít ảnh hưởng tới em bé. Tuy nhiên, mẹ chỉ nên sử dụng thuốc với hàm lượng thấp và tần suất sử dụng cách xa nhau, kết hợp với các phương pháp hạ sốt khác. Nếu tình trạng sốt vẫn không giảm thì có thể đến bác sĩ để được tư vấn chính xác, tránh tự ý tăng liều và tần suất sử dụng thuốc.
Hiện nay, hoạt chất paracetamol có mặt trong rất nhiều loại thuốc khác nhau với nhiều hàm lượng, phổ biến nhất là 500mg. Vì vậy, khi sử dụng thuốc, bạn nên lưu ý:
Nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Khi gặp những triệu chứng trên bạn cần phải ngừng sử dụng thuốc ngay lập tức và đến cơ sở ý tế gần nhất để được tự vấn chính xác và hướng giải quyết.
Khi sử dụng paracetamol, bạn cần tuân thủ đúng liều lượng được chỉ định
Sau khi uống khoảng 30 phút, thuốc paracetamol sẽ bắt đầu phát huy công dụng. Tác dụng hạ sốt, giảm đau sẽ kéo dài khoảng 3 – 4 tiếng tùy vào từng cơ địa của mỗi người và tình trạng bệnh nặng hay nhẹ.
Thông thường, thuốc hạ sốt paracetamol chỉ được sử dụng khi cần thiết cho cả người lớn và trẻ em, nên không có lịch dùng thuốc cụ thể. Nếu bạn quên một liều, thì hiệu quả giảm đau của thuốc sẽ không còn. Vì thuốc chỉ có tác dụng trong vòng 4 đến 6 tiếng đầu tiên.
Trong trường hợp này bạn hãy dùng liều đã quên ngay khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu gần đến thời gian sử dụng liều kế tiếp thì bạn nên bỏ qua liều đã quên và sử dụng liều tiếp theo. Không sử dụng gấp đôi liều để bù cho liều đã quên.
Các trường hợp sử dụng paracetamol vợt quá 4g/24h (đối với người lớn) và 50/70mg/24 giờ đối với trẻ em được xem là quá liều. Đối với trường hợp quá liều thuốc sẽ chuyển hóa theo hướng ngộ độc paracetamol. Khi nhận thấy những biểu hiện quá liều paracetamol, bạn cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp. Các dấu hiệu ngộ độc paracetamol bao gồm:
Sau đó, các triệu chứng nặng hơn có thể xuất hiện như đau dạ dày trên, nước tiểu sẫm màu, vàng da hoặc lòng trắng mắt có màu vàng.
Cách xử lý khi quá liều paracetamol
Khi bạn phát hiện quá liều paracetamol bạn cần phải gọi cấp cứu để đến bệnh viên ngay lập tức, kể cả khi không có triệu chứng. Tuyệt đối không được tự ý sử dụng các biện pháp khác khi ở nhà như tư gậy nôn.
Paracetamol ít gây ra các vấn đề về dạ dày so với nhóm thuốc giảm đau NSAIDs (non-steroidal anti-inflammatory drugs) vì paracetamol không ức chế COX ở các mô ngoại biên, nơi các prostaglandin có vai trò trong việc bảo vệ niêm mạc dạ dày. Như tôi đã giải thích ở phần cơ chế hoạt động của paracetamol, nó chỉ ức chế COX ở thần kinh trung ương, làm giảm cảm giác đau và hạ sốt.
NSAIDs, như aspirin, ibuprofen, naproxen… là những loại thuốc giảm đau, hạ sốt và chống viêm, có khả năng ức chế COX ở cả thần kinh trung ương và các mô ngoại biên. Do đó, NSAIDs làm giảm sự sản xuất prostaglandin ở cả hai nơi, làm giảm cảm giác đau, hạ sốt và giảm viêm. Tuy nhiên, NSAIDs cũng làm giảm sự bảo vệ của prostaglandin đối với niêm mạc dạ dày, làm cho dạ dày dễ bị kích ứng, chảy máu, loét hoặc thủng.
Vì vậy, paracetamol ít gây ra các vấn đề về dạ dày so với NSAIDs, và nó không có tác dụng chống viêm. Bạn nên lựa chọn loại thuốc phù hợp với tình trạng của bạn, và luôn tuân theo hướng dẫn sử dụng của bác sĩ hoặc nhà sản xuất. Bạn cũng nên kiểm tra thành phần của các loại thuốc khác mà bạn đang dùng, để tránh dùng quá liều paracetamol hoặc NSAIDs, vì điều đó có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.
Khi bảo quản thuốc có chứa Paracetamol, bạn cần đặt thuốc ở nơi thoáng mát, trong khoảng 15 – 30 độ C. Riêng, Paracetamol dạng viên đặt hậu môn có thể bảo quản trong tủ lạnh.
Lưu ý, tuyệt đối không để thuốc trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời hoặc ở nơi ẩm thấp. Khi thuốc có dấu hiệu biến đổi màu sắc, có mùi lạ cần ngưng sử dụng và tham khảo ý kiến của dược sĩ để biết cách xử lý thuốc hết hạn đúng cách.
Paracetamol được sử dụng rộng rãi trong điều trị các tình trạng bệnh lý đau nhẹ đến trung bình và có hiệu quả trong việc hạ sốt. Dưới đây là thông tin chi tiết về cách sử dụng paracetamol trong một số tình trạng cụ thể:
Paracetamol có thể gây tương tác với một số thuốc khác (bao gồm thuốc kê đơn và không kê đơn), kể cả thực phẩm chức năng, thảo dược… Một số thuốc có thể tương tác với thuốc hạ sốt paracetamol bao gồm:
Paracetamol cũng tương tác với rượu hoặc các đồ uống có chứa cồn gây ra các tác dụng phụ nặng nề ảnh hưởng đến gan. Đây là những triệu chứng nghiêm trọng, bạn có thể bị:
Cho dù là thuốc không kê đơn nhưng bạn phải sử dụng paracetamol thật thận trọng. Hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ hoặc dược sĩ.
Hãy hỏi bác sĩ trước khi dùng thuốc paracetamol (hoặc các thuốc chứa hoạt chất acetaminophen) cùng với rượu Ethanol. Người nghiện rượu mãn tính có thể có nguy cơ cao bị nhiễm độc gan khi điều trị với paracetamol (APAP). Nguy cơ tổn thương gan nghiêm trọng, bao gồm cả trường hợp suy gan cấp dẫn đến ghép gan và tử vong.
Việc sử dụng paracetamol nên được xem xét một cách thận trọng, đặc biệt ở những bệnh nhân uống rượu từ 3 lần trở lên mỗi ngày.
Đến gặp ngay bác sĩ nếu bạn bị sốt, ớn lạnh, đau khớp hoặc sưng, mệt mỏi hoặc suy nhược quá mức, chảy máu hay bầm tím, xuất hiện phát ban, ngứa da, ăn mất ngon, buồn nôn, nôn mửa, vàng da hoặc mắt trắng.
Thuốc paracetamol có thể tương tác với rượu, về lâu dài có thể gây nhiễm độc gan
Paracetamol (Acetaminophen) chủ yếu được chuyển hóa trong gan thành các dạng không hoạt động. Tuy nhiên, số lượng nhỏ các dạng này được chuyển đổi theo các con đường nhỏ hơn thành các chất chuyển hóa, điều này có thể gây độc gan hoặc làm xuất hiện chứng bệnh Methemoglobinemia.
Bệnh nhân bị suy gan có thể có nguy cơ tăng độc tính do tăng hoạt động của các đường chuyển hóa nhỏ. Tương tự, sử dụng acetaminophen quá mức hoặc thường xuyên có thể làm ứ đọng các enzyme gan thiết yếu và dẫn đến sự trao đổi chất tăng lên theo các con đường nhỏ.
Tổn thương gan nghiêm trọng, bao gồm cả trường hợp suy gan cấp dẫn đến ghép gan và tử vong, đã được báo cáo ở những bệnh nhân sử dụng acetaminophen.
Việc sử dụng thuốc paracetamol nên được xem xét một cách thận trọng, đặc biệt ở những bệnh nhân bị suy gan. Bệnh nhân nên được theo dõi lâm sàng chức năng gan.
Bạn nên đọc tất cả các nhãn thuốc theo toa và không kê toa để đảm bảo chúng không chứa paracetamol, hoặc tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế nếu bạn thấy không chắc chắn.
Có thể bạn quan tâm
