Bệnh sởi có lây không? Thời gian ủ bệnh là bao lâu? Có dễ bùng phát thành dịch? Liệu đó có phải lý do khiến sởi trở thành căn bệnh nguy hiểm cho trẻ? Bài viết sau đây của chuyên gia Hapacol về bệnh sởi sẽ giải đáp các thắc mắc trên của bạn.
Mặc dù đã có vắc-xin phòng ngừa, sởi vẫn là một trong những nguyên nhân gây tử vong nhiều trên thế giới.
Sởi là một bệnh phổ biến truyền nhiễm cấp tính, có liên quan đến đường hô hấp và gây ra bởi virus Paramyxoviridae. Bệnh khiến cơ thể phát ban và sốt, thậm chí có thể biến chứng và dẫn đến tử vong.
Virus gây bệnh lan truyền qua đường không khí, do đó khả năng bùng phát thành dịch rất cao, nhất là ở những người có khả năng miễn dịch kém với bệnh.
Mặc dù nguy hiểm và dễ bùng phát thành dịch, sởi hoàn toàn có thể được ngăn ngừa bằng cách tiêm phòng. Vắc-xin giúp cơ thể hình thành miễn dịch, nhờ đó giảm thiểu khả năng nhiễm bệnh.
Thời gian ủ bệnh sởi là khoảng thời gian từ khi tiếp xúc với virus đến khi khởi phát các triệu chứng, dao động từ 7-14 ngày (trung bình 10-12 ngày).
Người bệnh thường có thể lây truyền sởi từ 1-2 ngày trước khi có triệu chứng. Trẻ em cũng dễ lây sởi trong khoảng thời gian từ 3-5 ngày trước khi phát ban đến 4 ngày sau khi phát ban.
Tuy nhiên, những cá nhân bị suy giảm miễn dịch có thể truyền bệnh sởi trong suốt thời gian ủ bệnh lẫn phát bệnh dù không bị phát ban. Ho có thể là triệu chứng cuối cùng xuất hiện ở người bệnh sởi.
Đối tượng có khả năng lớn mắc bệnh sởi là trẻ em hay những người có sức đề kháng kém. Do đó, dấu hiệu hiệu bị sởi ở trẻ và triệu chứng thường có diễn biến nhanh và nặng. Đối với một số trẻ nhỏ (trẻ sơ sinh), nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh sởi có thể dẫn đến các biến chứng:
Bên cạnh đó, tiêu chảy, viêm phổi và sưng não là các biến chứng khác của sởi. Theo ước tính của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), có 1-2 trong số 1.000 bệnh sởi ở trẻ em tử vong vì các biến chứng này.
Hiện nay vẫn chưa có phương thức điều trị bệnh sởi cụ thể cho bệnh sởi ở trẻ em. Biện pháp cơ bản vẫn là khắc phục các triệu chứng bệnh.
Khi virus sởi xâm nhập vào cơ thể, trẻ sẽ sốt cao liên tục khiến khả năng miễn dịch của cơ thể giảm sút. Cần nhanh chóng hạ sốt cho trẻ với sản phẩm có chứa paracetamol của Hapacol theo đúng liều lượng khuyến cáo (10-15mg/kg cân nặng/lần, khoảng cách giữa 2 lần uống từ 4-6 giờ).
Ngoài ra, cần kết hợp với chế độ dinh dưỡng, vệ sinh cá nhân sạch sẽ, hạn chế tiếp xúc trực tiếp với người bệnh sởi để giữ cho trẻ khỏe mạnh.
Sởi là căn bệnh có đặc tính lây nhiễm cấp tính từ người sang người khi tiếp xúc trực tiếp như thở, ho, hắt hơi. Thậm chí, bạn có thể mắc bệnh sởi chỉ vì ở trong cùng một căn phòng mà 2 giờ trước đó người mắc bệnh sởi đã hiện diện.
Sởi dễ bùng phát thành dịch, đặc biệt là ở các khu vực đông đúc dân cư như trường học, văn phòng, khu dân cư… Bạn có thể dễ dàng mắc bệnh sởi vì tiếp xúc từ trước khi người bị sởi phát ban hay có bất kỳ dấu hiệu nào để nhận biết. Do đó, câu trả lời cho câu hỏi “bệnh sởi có lây không?” là 100% có.
Virus gây bệnh sởi sống trong chất nhầy mũi và cổ họng của người nhiễm bệnh, do đó bệnh lây trực tiếp qua đường hô hấp. Thông qua ho và hắt hơi, virus có thể lan truyền trong không khí, từ đó dễ dàng lây sang người khác. Đây là một trong những nguyên nhân gây bệnh sởi
Nếu hít phải không khí bị nhiễm virus hoặc chạm vào bề mặt bị nhiễm virus, sau đó chạm vào mắt, mũi hoặc miệng, người không được miễn dịch có thể gặp nguy cơ bị nhiễm bệnh cực cao.
Bệnh nhân sởi thường có thể lây bệnh người khác trong 4 ngày trước và 4 ngày sau khi vết ban đỏ xuất hiện.
Đây là một trong những thắc mắc về bệnh sởi thường gặp. Những người đã từng mắc bệnh sởi sẽ không bị lần 2 do cơ thể tự sản sinh ra miễn dịch chống lại virus sởi.
Đối với người chưa từng mắc bệnh sởi, tiêm vắc xin là phương pháp hiệu quả nhất để cơ thể tự tạo miễn dịch, chống lại virus sởi.
Triệu chứng phát ban là đặc trưng của bệnh sởi. Phát ban thường bắt đầu trên mặt, lan ra thân, sau đó đến cánh tay và chân người bệnh. Nhiều người thắc mắc khi phát ban bệnh sởi có ngứa không?
Thực tế, giai đoạn mới phát sẽ ít ngứa, đến khi các nốt ban mọc nhiều thì tình trạng ngứa sẽ xuất hiện. Mặc dù vậy, không phải tất cả các trường hợp bị sởi đều gây ngứa. Vậy nên đừng cho rằng ngứa là một dấu hiệu để nhận biết sởi để tránh trường hợp nhầm lẫn sởi với các bệnh lý về da khác.
Một số người mắc bệnh do chưa có hệ miễn dịch, tuy nhiên người lớn rất ít khi bị bệnh sởi do đã có hệ miễn dịch từ bé.
Triệu chứng thường thấy của bệnh sởi ở người lớn là sốt, chảy nước mũi, ho khan, viêm kết mạc mắt, nhạy cảm với ánh sáng, xuất hiện nốt Koplik bên trong miệng nơi gò má
Người lớn khá chủ quan về bệnh sởi do chỉ quan niệm sởi chỉ xuất hiện ở trẻ nhỏ nên không có biện pháp cách ly, chăm sóc và dinh dưỡng đúng cách khi mắc bệnh. Điều này dễ làm bệnh sởi có cơ hội lây lan trong cộng đồng và khiến bệnh nhân gặp nhiều biến chứng nặng.
Hiện nay sởi chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Thông thường, có đến 90% bệnh nhân sởi có thể tự khỏi sau khoảng từ 7 – 10 ngày mà không để lại biến chứng nguy hiểm, chỉ có 10% ca bệnh gặp biến chứng nặng. Do đó bạn cần phải biết người bị sởi kiêng gì? Nên ăn gì để có thể tự hồi phục ngay tại nhà để tránh để bệnh chuyển biến thành những biến chứng nặng.
Sau 3-4 ngày phát ban, người bệnh sẽ hồi phục nhưng người bệnh nên được cách ly tại nhà. Tuy nhiên, nếu xuất hiện các biến chứng như viêm não, kháng nguyên, bội nhiễm vi khuẩn… bệnh nhân cần được đưa đến bệnh viện để điều trị kịp thời.
Mặc dù sởi là một căn bệnh hoàn toàn có thể ngăn ngừa ở thời hiện đại nhưng chắc hẳn nhiều người vẫn có các thắc mắc về bệnh sởi rất cơ bản như “bệnh sởi có lây không?” hay “bệnh sởi có ngứa không?”. Qua những giải đáp trên đây, hy vọng bạn đã có được câu trả lời cũng như nắm được các thông tin liên quan.
Đừng quên chia sẻ để mọi người cùng hiểu hơn về bệnh sởi nhé!
Nguồn tham khảo:
Understanding the causes of measles. https://www.medicalnewstoday.com/articles/37135#what-is-measles
What is the incubation period for measles? https://www.medscape.com/answers/966220-87114/what-is-the-incubation-period-for-measles
Vaccine (Shot) for Measles. https://www.cdc.gov/vaccines/parents/diseases/measles.html
Measles FAQ: Symptoms, Prevention, and More. https://www.webmd.com/children/vaccines/measles-faq#1