Trẻ sơ sinh bị sôi bụng là một tình trạng khá phổ biến, thường do hệ tiêu hóa của bé chưa hoàn thiện, dễ bị kích thích bởi các yếu tố bên ngoài. Sôi bụng không chỉ khiến bé khó chịu, quấy khóc, mà còn có thể gây ra các biến chứng như tiêu chảy, đầy hơi, chướng bụng… Nếu không được xử lý kịp thời, sôi bụng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của bé. Vì vậy, cha mẹ cần biết cách nhận biết và trẻ sơ sinh bị sôi bụng có sao không, chữa trị sôi bụng cho trẻ sơ sinh một cách hiệu quả và an toàn hay các mẹo dân gian chữa sôi bụng ở trẻ sơ sinh tại nhà.
Trẻ bị sôi bụng đến từ sự tắc nghẽn lượng khí ở các nếp gấp đường ruột hoặc ở vị trí nào khác trong hệ tiêu hóa. Hiện tượng này ở trẻ sơ sinh chủ yếu xuất phát từ các nguyên nhân như dưới đây.
Trẻ trong giai đoạn sơ sinh hầu như chỉ bú sữa mẹ. Thành phần dinh dưỡng trong sữa mẹ phụ thuộc vào những gì người mẹ đã ăn trước đó. Khi mẹ ăn thức ăn lạ, hay ăn những thực phẩm chứa nhiều đạm, dầu mỡ, cay nóng, gỏi, đồ tái làm giảm chất lượng sữa, khi bé hấp thụ dễ bị sôi bụng, đi ngoài.
Khi trẻ bú bình hay bú mẹ, khi ngậm ti không vừa miệng, sữa chảy quá nhanh hoặc quá chậm làm bé nuốt nhiều không khí đi vào dạ dày cũng có thể làm trẻ sơ sinh bị sôi bụng.
Ngoài ra một nguyên nhân khác khiến trẻ sơ sinh bị sôi bụng hay xảy ra với trẻ uống sữa công thức, là khi mẹ pha sữa không theo đúng tỷ lệ, không đảm bảo vệ sinh dụng cụ khi pha chế cũng gây ra hiện tượng trên.
Lactose là đường hay có trong sữa và các sản phẩm từ sữa. Nếu trẻ phải bú sữa công thức quá sớm, cơ thể không sản xuất đủ enzyme tiêu hóa lactose dẫn đến tình trạng sôi bụng ở trẻ sơ sinh (do lactose không được tiêu hóa hết tích tụ lại ở ruột).
Học cách nhận biết các dấu hiệu trẻ sơ sinh bị sôi bụng giúp bố mẹ có biện pháp khắc phục kịp thời và thay đổi cách chăm sóc trẻ phù hợp hơn. Bé bị sôi bụng là khi:
Do nuốt phải nhiều không khí vào bụng mà trẻ bị đầy hơi, sôi bụng. Do đó, khi cho bé bú, mẹ cần điều chỉnh tư thế đúng cách sẽ hạn chế được điều này.
Lúc cho con bú, nếu bé quấy khóc đồng thời có nghe tiếng bụng con sôi thì mẹ hãy nhanh chóng đổi tư thế ngay. Mẹ có thể đặt bé lên vai, vỗ nhẹ lưng để bé có thể ợ nóng ra ngoài. Một cách làm khác đó là đặt bé nằm ngửa rồi nhẹ nhàng gập đầu gối của bé liên tục.
Với trẻ bú bình, đặt bình sữa sao cho vừa miệng trẻ, hạn chế trẻ nuốt không khí vào bên trong làm trẻ bị sôi bụng.
Hiện tượng trẻ sơ sinh bị đầy bụng, xì hơi nhiều, đi ngoài nhiều lần trong ngày phần nào nguyên nhân có thể nằm ở chế độ ăn của mẹ. Tránh ăn các thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, cay nóng, các loại rau củ quả như cà chua, cam, quýt, cải bắp, súp lơ, các sản phẩm từ đậu nành… rất dễ làm trẻ sơ sinh bị chướng bụng, đầy hơi. Ngoài ra, mẹ cũng cần bổ sung thêm nhiều chất xơ vào chế độ ăn của mình.
Đổi tư thế bú và cải thiện dinh dưỡng sữa mẹ nếu không hiệu quả, tình trạng trẻ sơ sinh bị sôi bụng vẫn kéo dài thì mẹ mẹ cần đưa bé tìm đến các bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và tư vấn cách điều trị thích hợp.
Tỏi và hành là hai loại thực phẩm có tính kháng khuẩn, kháng viêm và giúp tiêu hóa tốt. Chúng có thể giúp giảm đau bụng, đầy hơi và sôi bụng cho trẻ sơ sinh một cách nhanh chóng và an toàn. Cách làm như sau:
Vỏ cam hoặc quýt chứa nhiều tinh dầu và vitamin C, có tác dụng giúp tiêu hóa, giảm đầy hơi, chống nhiễm khuẩn và giảm viêm cho đường ruột của bé. Cách làm như sau:
Gừng có tính ấm nóng, giúp kích thích tiêu hóa, giảm nôn mửa, sôi bụng, đầy bụng và giải độc cho cơ thể. Có nhiều cách sử dụng gừng để chữa sôi bụng cho trẻ sơ sinh, như:
Cách làm như sau:
Trẻ sơ sinh ị són nhiều lần trong ngày và bị sôi bụng tức là hệ tiêu hóa đã mất cân bằng, khiến khả năng hấp thụ dinh dưỡng giảm xuống. Để đảm bảo sức khỏe cho bé phát triển toàn diện, bố mẹ nên lưu ý một số vấn đề sau:
Trẻ sơ sinh cần được bú mẹ hoàn toàn trong những tháng đầu đời. Nếu mẹ ít sữa có thể cho con bú nhiều lần để bé cảm thấy đủ no và cơ thể mẹ cũng tự điều chỉnh để tiết ra lượng sữa nhiều hơn. Nếu bắt buộc dùng sữa công thức thay thế, bố mẹ cần tìm hiểu kỹ thành phần, lượng sữa và cách pha theo đúng hướng dẫn. Khi mua sữa hoặc các chế phẩm làm từ sữa, lưu ý đọc kỹ thành phần dinh dưỡng để chọn loại có hàm lượng lactose thấp để bé tiêu hóa dễ dàng hơn.
Cho bé bú bình đúng cách. Mẹ nên nhó pha sữa trước khi cho bé bú 5 – 10 phút rồi để bình sữa đứng nhằm tăng thời gian phân hủy bọt khí trong bình, khuấy nhẹ sữa trong lúc pha để hạn chế nổi bong bóng khí trong sữa.
Để hạn chế tình trạng trẻ sơ sinh bị sôi bụng, ngoài những lưu ý trên, trong thực đơn hàng ngày của mẹ hãy chọn ăn các loại thực phẩm ít mỡ, tránh thức ăn có tính nhiệt, bổ sung nhiều rau củ và hoa quả và nhớ uống ít nhất 2 lít nước/ngày.
Xem thêm các bài viết liên quan:
Nhận biết trẻ sơ sinh bị tiêu chảy, dấu hiệu rõ ràng và cách chữa trẻ sơ sinh bị tiêu chảy