Đau đầu không chỉ xảy ra ở người trưởng thành mà còn có thể xảy ra ở trẻ nhỏ, tỉ lệ trẻ bị đau đầu đang gia tăng. Nhức đầu hay đau đầu là một tình trạng sức khỏe phổ biến, có thể xảy ra ở mọi đối tượng, bao gồm cả trẻ em. Cùng tìm hiểu nguyên nhân khiến trẻ bị đau đầu và triệu chứng sốt cao đau đầu ở trẻ em trong bài viết sau của Hapacol.
Theo thống kê từ các nhà nghiên cứu, cứ năm trẻ nhỏ, đặc biệt là thanh thiếu niên ở độ tuổi đi học, sẽ có một trẻ bị đau đầu. Khoảng 5% trẻ nhỏ lại đang phải đối mặt với chứng nhức nửa đầu. Một số trẻ còn có xu hướng mắc bệnh từ khi bốn tuổi.
Đau đầu khiến trẻ thường xuyên mệt mỏi, chán ăn
Trong một số trường hợp, cơn đau đầu có thể là triệu chứng của những bệnh lý nguy hiểm, ví dụ như u não.
Tuy nhiên, đa phần là những triệu chứng của những bệnh lý trẻ nhỏ thường gặp nên phụ huynh cũng không nên quá lo lắng.
Quan trọng là theo dõi sát triệu chứng đau đầu và những triệu chứng kèm theo, đồng thời thông báo với bác sĩ nhi.
MỤC LỤC NỘI DUNG
Hầu hết trường hợp, trẻ bị đau đầu xuất phát từ tình trạng sức khỏe không tốt, chẳng hạn như:
Tuy nhiên, cơn đau chỉ xuất hiện ở một bên đầu (đau nửa đầu) lại là một vấn đề khác.
Hiện nay, các bác sĩ vẫn chưa xác định rõ nguyên nhân đau nhức nửa đầu ở trẻ em phát sinh do đâu.
Họ chỉ có thể cho biết triệu chứng này liên quan đến những thay đổi vật lý và hóa học trong não cũng như gen.
Theo thống kê, khoảng 70% trẻ bị đau nửa đầu có bố mẹ hoặc anh chị em ruột cũng rơi vào tình trạng tương tự.
Những thứ tưởng chừng như quá quen thuộc, ví dụ như ánh sáng rực rỡ hay thời tiết thay đổi, cũng có nguy cơ “kích hoạt” các cơn nhức nửa đầu phát tác.
Một số trẻ bị đau đầu có thể là do:
Cùng với đau nửa đầu, đau đầu thể căng thẳng cũng là một dạng nhức đầu phổ biến. Trẻ bị đau đầu do căng thẳng phần lớn bắt nguồn từ những yếu tố như:
Hầu hết các cơn đau đầu đều vô hại. Tuy nhiên, nếu trẻ bị đau đầu trong thời gian dài, kèm theo sức khỏe có dấu hiệu suy kiệt và đi kèm là các triệu chứng khác như sốt cao đau đầu ở trẻ em, cơn đau đầu ở trẻ em sẽ trở thành dấu hiệu cảnh báo cho một vấn đề nghiêm trọng hơn.
Bố mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ ngay lập tức nếu trẻ có bất kỳ biểu hiện nào dưới đây:
Những loại đau đầu thường xảy ra ở người trưởng thành cũng có khả năng phát sinh ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên, các triệu chứng có thể biểu hiện khác nhau.
Chẳng hạn như, cơn đau nửa đầu ở trẻ nhỏ kéo dài không quá bốn giờ. Trong khi đó, người trưởng thành sẽ phải “chịu trận” ít nhất bốn tiếng.
Ngoài ra, sự khác biệt trong cách cơ thể trẻ bộc lộ triệu chứng còn gây khó khăn cho bác sĩ xác định trẻ bị đau đầu loại nào.
Bố mẹ có thể hỗ trợ bác sĩ trong vấn đề này bằng cách cố gắng quan sát và ghi lại những biểu hiện khi trẻ bị đau đầu, bao gồm:
Đau nửa đầu và các triệu chứng cơ bản bạn nên biết:
Đau đầu không phân biệt độ tuổi và có thể bắt gặp ở các lứa tuổi của trẻ. Tình trạng trẻ 3 tuổi đau đầu, trẻ 4 tuổi đau đầu, trẻ 5 tuổi đau đầu và trẻ 6 tuổi đau đầu là hoàn toàn có thể xảy ra.
Ngoài ra, bạn còn cần lưu ý rằng ngay cả trẻ sơ sinh cũng có nguy cơ bị đau nửa đầu.
Lúc này, bạn nên quan sát tình trạng của bé và chăm sóc con kỹ hơn, vì ngoài khóc quấy và có xu hướng ôm đầu, trẻ còn quá nhỏ để “thông báo” cho bạn vấn đề đang phát sinh.
Trẻ bị đau đầu do căng thẳng thường sẽ bộc lộ:
Bên cạnh đó, cơn nhức đầu do căng thẳng có thể kéo dài từ 30 phút đến vài ngày.
Không có chế độ giải trí, hoạt động thể dục, thể thao phù hợp cũng là nguyên nhân gây ra các cơn đau nhức đầu ở trẻ
Đối với trẻ dưới 10 tuổi, đau đầu kéo dài từng cơn không phải là vấn đề sức khỏe phổ biến. Trẻ bị đau đầu từng cơn sẽ có những dấu hiệu như:
Nhiều bác sĩ sử dụng thuật ngữ “đau đầu mạn tính hàng ngày” (CDH) để mô tả tình trạng đau nửa đầu hoặc nhức đầu do căng thẳng kéo dài quá hai tuần. Đau đầu mạn tính hàng ngày có thể phát sinh bởi:
Trước tiên, bác sĩ nhi sẽ tiến hành kiểm tra sức khỏe tổng quát của trẻ và đặt câu hỏi về những cơn đau đầu, bao gồm:
Dẫn trẻ đến gặp bác sĩ kịp thời để được điều trị dứt điểm các cơn đau đầu an toàn và hiệu quả
Các câu hỏi trên sẽ hỗ trợ đáng kể cho bác sĩ trong việc tìm kiếm biện pháp điều trị hiệu quả nhất cho con bạn. Do đó, cả bạn và bé (nếu có thể) nên trả lời càng chi tiết càng tốt.
Thông thường, bác sĩ đã có thể đưa ra kết luận chẩn đoán dựa trên thông tin này. Tuy nhiên, đôi khi, trẻ sẽ cần thực hiện chụp CT hoặc MRI để cung cấp thêm thông tin cho bác sĩ.
Những xét nghiệm hình ảnh này tạo ra hình ảnh chi tiết của bộ não, từ đó cho thấy bất kỳ khu vực có vấn đề nào có khả năng gây đau đầu.
Sau khi xác định loại đau đầu cụ thể mà trẻ đang mắc phải, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn hợp tác để lên kế hoạch điều trị phù hợp cho bé.
Khi trẻ bị đau đầu và không biểu hiện bất kỳ dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng nào khác, bạn có thể muốn thử áp dụng một vài giải pháp khắc phục tại nhà để giúp bé xoa dịu cơn đau khó chịu.
Nếu trẻ bị đau đầu do căng thẳng, bạn hãy:
Trong trường hợp loại đau đầu ở trẻ em là nhức nửa đầu, bạn cần:
Ngoài ra, paracetamol (Hapacol) hoặc ibuprofen không kê đơn cũng có khả năng giúp bé đẩy lùi cơn đau đầu.
Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo trẻ chỉ nên dùng những loại thuốc giảm đau này khi cơn đau đầu phát tác.
Trẻ nhỏ không nên uống thuốc giảm đau quá hai lần một ngày, nếu không muốn cơn đau đầu tái phát liên tục.
Ngộ độc thức ăn có thể làm đau đầu, buồn nôn, sốt nhẹ, đau bụng và chuột rút, tiêu chảy chán ăn, suy nhược thể trạng. Độc tố có thể làm ảnh hưởng làm cho mất nước từ đó dẫn đến đau đầu.
Trẻ sẽ khỏe hơn trong một vài ngày, không cần bất kỳ điều trị nào. Nhưng cần dùng thêm kháng sinh cho một số loại thực phẩm vi khuẩn.
Cần cung cấp đủ nước cho trẻ nôn mửa hoặc tiêu chảy nhiều, một số loại ngộ độc thực phẩm, như E.coili, salmonella, có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng.
Một trong những cách tốt để ngăn chặn đau đầu, lạnh người do ngộ độc thực phẩm là rửa tay thường xuyên, đặc biệt khi làm thức ăn.
Nếu trẻ vô tình tiếp xúc với những người đang mắc bệnh viêm họng, viêm phôi, viêm mũi… sau đó dẫn đến chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi. Đây là trạng thái cấp tính nên xác định nhiệt độ của trẻ.
Nếu như trẻ có tiền sử về bệnh phổi bẩm sinh thì đến bệnh viện ngay để khám và xác định mức độ bệnh, điều trị tốt nhất cho trẻ.
Triệu chứng bắt đầu từ 3 – 7 ngày sau khi tiếp xúc với bệnh, xuất hiện từ từ và thường xuyên xảy ra cảm lạnh, tiêu chảy hoặc bị nhiễm trùng khác. Bệnh viêm màng não sẽ biến mất sau 5-14 ngày, thời gian này cần uống nhiều nước và thuốc giảm đau không kê đơn cần được điều trị kịp thời để không gây ảnh hưởng về sau.
Viêm não xảy ra khi não, tủy sống, màng bao quanh chúng bị viêm. Điều này có thể đe dọa tính mạng của trẻ, nên quan trọng hơn hết phải đến bệnh viện ngay lặp tức. Nhiễm trùng não có thể gây buồn ngủ, sốt, đau đầu, cứng khớp, buồn nôn, lú lẫn, nhạy cảm với ánh sáng, mất ý thức và hôn mê. Trẻ sơ sinh có thể cáu kỉnh, quấy khóc, ngủ gà và bỏ bú.
Chì làm hỏng hết tất cả các bộ phận của cơ thể, gây ra vấn đề như giảm IQ, làm chậm sự tăng trưởng của cơ thể. Trẻ nhỏ có nguy cơ ngộ độc chì hơn người lớn. Ngộ độc chì có những triệu chứng đau đầu buồn nôn gồm:
Mặt khác, bạn còn có thể giúp bé khắc phục cơn đau đầu bằng liệu pháp dinh dưỡng.
Vài nghiên cứu cho thấy một số vitamin cũng như hoạt chất tự nhiên có khả năng đảm đương trách nhiệm này, bao gồm:
Bổ sung đầy đủ vitamin trong các bữa ăn của trẻ
Riboflavin hay vitamin B2 có thể giúp bé giảm bớt cường độ cũng như tần suất xuất hiện của các cơn đau đầu.
Một số trẻ cũng có nguy cơ gặp tác dụng phụ khi bổ sung loại vitamin này cho cơ thể, nhưng rất hiếm. Chúng bao gồm:
Ngoài ra, trẻ còn có thể hấp thụ thêm vitamin B2 qua đường dinh dưỡng.
Magie được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm như bơ, đậu, các loại hạt,…
Theo một số thống kê từ các cuộc nghiên cứu, trẻ trong độ tuổi thanh thiếu niên bị đau nửa đầu thường có hàm lượng magie trong cơ thể thấp hơn so với những đứa trẻ khác.
Do đó, khi trẻ bị đau đầu, bạn nên cho trẻ dùng nhiều thực phẩm giàu loại khoáng chất này, ví dụ như:
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể cho bé dùng chất bổ sung magie (thực phẩm chức năng).
Tuy nhiên, trong một số tình huống, điều này có nguy cơ gây tiêu chảy và phản ứng tương tác với vài loại thuốc mà trẻ đang dùng.
Do đó, bạn nên kiểm tra kỹ với bác sĩ nhi trước khi cho bé dùng bất kỳ loại chất bổ sung nào.
Coenzyme Q10 đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ
Theo thống kê từ các chuyên gia, khoảng 1/3 trường hợp trẻ bị đau nửa đầu có xu hướng thiếu hụt coenzyme Q10. Đây là một hoạt chất chống oxy hóa, có thể tìm thấy ở mọi tế bào trong cơ thể.
Tương tự magie, bạn có thể cho bé dùng chất bổ sung coenzyme Q10 để gia tăng hàm lượng hoạt chất này trong cơ thể.
Đôi khi, thực phẩm chức năng chứa coenzyme Q10 có thể dẫn đến tình trạng khó chịu nhẹ ở đường tiêu hóa, nhưng rất hiếm.
Ngoài ra, loại chất bổ sung trên không có tác dụng phụ đáng kể nào khác đối với với trẻ nhỏ.
Mặc dù vậy, để đảm bảo an toàn cho bé, bạn vẫn nên tham vấn ý kiến bác sĩ trước khi để bé dùng chất bổ sung.
Sau khi có kết quả chẩn đoán, bác sĩ đưa ra liệu trình điều trị phù hợp với bé, dựa trên các yếu tố sau:
Một số liệu pháp điều trị mà bác sĩ nhi có thể đề xuất bao gồm:
Khi thực hiện biện pháp này, bạn sẽ cần quan sát và ghi chú lại những yếu tố có thể dẫn đến sự hình thành cơn đau đầu ở bé, ví dụ như:
Khi đã tìm hiểu kỹ nguyên nhân gây bệnh, bạn chỉ cần đơn giản giúp trẻ tránh xa chúng. Từ đó, tình trạng đau đầu ở bé cũng sẽ thuyên giảm.
Đối với trường hợp đau nửa đầu và nhức đầu do căng thẳng, điều quan trọng là bạn cần tìm ra nguyên nhân khiến con bạn rơi vào tình trạng này. Từ đó, hãy lên kế hoạch ngăn ngừa chúng tiếp tục diễn ra ở trẻ.
Phản hồi sinh học (biofeedback)
Các thiết bị cảm biến đặc biệt được gắn vào cơ thể trẻ nhỏ sẽ theo dõi và ghi nhận cách bé phản ứng với những cơn đau đầu. Các yếu tố được ghi lại gồm những thay đổi về:
Thông qua kết quả, bé có thể hiểu được cơ thể của mình phản ứng với các tình huống căng thẳng ra sao. Từ đó, trẻ sẽ dần học cách giải phóng cũng như kiểm soát tình trạng căng thẳng có nguy cơ dẫn đến đau đầu.
Cùng với chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ dinh dưỡng và thói quen rèn luyện thể chất thường xuyên, mát xa có thể giúp bé thư giãn.
Liệu pháp này càng hiệu quả nếu nó được tiến hành bởi một chuyên gia. Công dụng của liệu trình điều trị này là làm thuyên giảm tình trạng căng cơ ở đầu, có nguy cơ hình thành những cơn đau.
Lựa chọn loại thuốc phù hợp với sức khỏe cũng như độ tuổi của bé
Không ít loại thuốc trị nhức đầu ở người trưởng thành có khả năng hoạt động tốt với liều lượng thấp hơn. Nhờ vậy, trẻ có thể sử dụng chúng để đối phó với các cơn đau đầu.
Tuy nhiên, bạn cần lưu ý không cho trẻ dưới 19 tuổi sử dụng aspirin. Loại thuốc giảm đau này có nguy cơ kéo theo hội chứng Reye phát sinh, một tình trạng hiếm gặp nhưng có khả năng gây tử vong ở bé.
Mặt khác, bé có thể cần được bác sĩ kê toa thuốc trong một số tình huống nhất định, đặc biệt nếu trẻ rơi vào tình trạng đau nửa đầu.
Bác sĩ cũng có thể kê thêm một số loại thuốc khác để điều trị các triệu chứng xảy ra kèm theo. Ngoài ra, một số loại hỗ trợ phòng ngừa cơn đau đầu tái phát cũng sẽ góp mặt trong đơn thuốc.
Hiệu quả của các phương pháp điều trị trên ở mỗi bé không giống nhau. Bạn và trẻ có thể cần thời gian để tìm ra liệu pháp điều trị đau đầu hiệu quả nhất.
Vì vậy, bạn nên hợp tác với bác sĩ để mau chóng tìm ra phương hướng chữa trị hoàn hảo, bằng cách tuân theo đúng những chỉ định mà chuyên gia yêu cầu.
Nguồn tham khảo:
What You Should Do for Your Child’s Headaches. https://www.webmd.com/migraines-headaches/guide/your-childs-headache#1.
Headaches in children: Symptoms and Causes. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/headaches-in-children/symptoms-causes/syc-20352099.
Migraine & Headaches Health Center. https://www.webmd.com/migraines-headaches/default.htm.
