Với trẻ sơ sinh, việc đi vệ sinh như thế nào phản ánh tình trạng sức khỏe của bé hiện tại. Khi trẻ sơ sinh bị táo bón, tức là hệ tiêu hóa của bé đang gặp vấn đề. Mẹ nên làm gì lúc này? Cùng tìm hiểu các dấu hiệu trẻ bị táo bón và cách khắc phục hiệu quả nhé!
Theo Thư viện Y khoa Quốc gia, táo bón ở trẻ có thể được nhận biết qua một số dấu hiệu như:
Theo giáo sư lâm sàng khoa nhi Jane Morton tại Trường Y Đại học Stanford, để xác định táo bón ở trẻ bú sữa mẹ, tính nhất quán là chìa khóa. Thay vì phân lỏng, có hạt, nhão, phân của trẻ bị táo bón sẽ giống như những quả bóng đất sét nhỏ. Tuy nhiên, việc trẻ bú mẹ hoàn toàn bị táo bón là cực kỳ hiếm gặp.
Tương tự, với trẻ bú sữa công thức, phân của trẻ cứng hơn, giống như đất sét là dấu hiệu báo trước chứng táo bón.
Hình thái của phân sau khi trẻ đi ngoài sẽ cho bố mẹ biết trẻ sơ sinh bị táo bón hay không. Khi trẻ bị táo bón, phân thường cứng, khô, vón cục, rời rạc giống như phân dê, mùi khá khó chịu.
Trong một số trường hợp, khi lượng phân bị dồn ứ quá lâu, sau mỗi lần đi tiêu bố mẹ có thể thấy mặt ngoài của phân dính ít máu do hậu môn bị rách hoặc nứt kẽ. Tuy nhiên, khi trẻ đi ngoài phân có màu đen, sẫm và có lẫn máu bên trong thì đây có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý khác.
Đối với trẻ sơ sinh bị táo bón không đi ngoài được bố mẹ có thể dễ dàng nhận ra khi quan sát số lần đi ngoài của bé. Với trẻ sơ sinh thì tần suất đi ngoài khoảng 4 lần/ngày. Với những trẻ uống sữa công thức sẽ đi ngoài nhiều hơn so với trẻ uống sữa mẹ. Vì vậy, khi thấy bé khoảng 2-3 ngày mới đi ngoài 1 lần thì có khả năng cao bé bị táo bón. Lưu ý, việc giãn ruột sinh lý cũng khiến tần suất đi ngoài giảm (giai đoạn này hay xuất hiện ở trẻ từ 1-4 tháng tuổi).
Xem thêm bài viết: Trẻ sơ sinh ít đi ngoài có bình thường hay không?
Trẻ bị táo bón thường gặp khó khăn mỗi khi đi ngoài. Cơ bụng của trẻ còn yếu nên khi đó trẻ phải cố gắng đẩy phân ra ngoài, dùng sức rặn nhiều khiến mặt đỏ ửng, nhăn nhó, hay gồng mình và siết chặt mông khi mỗi lần đại tiện. Làm như vậy nhiều lần sẽ gây tổn thương hậu môn và khiến bé cảm thấy căng thẳng khi đi ngoài.
Lượng thức ăn trong dạ dày cùng với phân trong ruột chưa được giải phóng khiến bụng bé căng hơn một chút và kèm theo xì hơi nặng mùi. Nếu xuất hiện dấu hiệu này đi kèm với đi ngoài phân vón cục, số lần đi ngoài ít… chứng tỏ bé nhà bạn đang bị táo bón.
Táo bón là tình trạng phân tồn tại trong đại tràng quá lâu, gây ra phân khô và cứng. Táo bón có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm:
Dị ứng protein sữa bò và không dung nạp lactose là nguyên nhân hiếm gặp nhưng có thể gây ra táo bón ở trẻ sơ sinh. Khi trẻ được khoảng 6 tháng tuổi, các bác sĩ nhi khoa thường khuyên bố mẹ cho trẻ ăn nhiều loại thực phẩm khác ngoài sữa mẹ hoặc sữa công thức. Những gì trẻ sơ sinh ăn sẽ quyết định phần lớn loại phân của trẻ – và nhiều loại thực phẩm khác nhau có thể góp phần gây táo bón
Để tình trạng táo bón ở trẻ không xảy ra nữa, có rất nhiều cách đơn giản để hệ tiêu hóa của trẻ hoạt động bình thường sau đây. Dưới đây là 3 cách điều trị táo bón ở trẻ sơ sinh
Với trẻ sơ sinh, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng gần như duy nhất. Các dưỡng chất có trong sữa mẹ phụ thuộc vào những gì mẹ hấp thu vào thời điểm đó. Để con không bị táo bón, mẹ hãy điều chỉnh chế độ ăn uống của bản thân sao cho hợp lý và đầy đủ, đặc biệt là bổ sung chất xơ.
Với trẻ bắt đầu ăn dặm thì mẹ có thể bổ sung cho trẻ các loại thực phẩm giàu chất xơ để giúp cải thiện hệ tiêu hóa. Bên cạnh đó cho trẻ uống nhiều nước để dễ tiêu, giảm táo bón.
Ngoài việc đổi chế độ ăn uống, khi trẻ bị táo bón mẹ có thể ngâm hậu môn của trẻ với nước ấm sẽ có hiệu quả nhanh chóng, đặc biệt là với những trẻ quấy khóc và lười ăn do táo bón.
Cách thực hiện đó là ngâm hậu môn của bé với nước ấm khoảng 5 – 10 phút mỗi lần và 1 – 2 lần mỗi ngày. Việc này giúp trẻ sơ sinh đi ngoài dễ dàng hơn vì nước ấm có thể kích thích cơ vòng hậu môn.
Đây cũng được xem là biện pháp hiệu quả trị táo bón cho trẻ sơ sinh hữu dụng. Mẹ sử dụng 3 ngón tay giữa để không tạo áp lực mạnh lên bụng con, chụm 3 ngón tay này lại và đặt lên vùng bụng khu vực xung quanh rốn của bé. Sau đó sử dụng lực ấn vừa phải kết hợp chuyển động tròn xung quanh rốn. Mỗi lần như vậy thực hiện trong khoảng 3 phút.
Massage giúp giải quyết tình trạng chướng bụng, khó tiêu một cách hiệu quả vì thúc đẩy phần thức ăn đã được tiêu hóa dễ dàng xuống dưới hậu môn sau đó đào thải ra ngoài.
Trẻ sơ sinh thường không cần nước vì chúng được cung cấp đủ nước từ sữa mẹ hoặc sữa bột. Tuy nhiên, nếu bạn thấy bé gặp khó khăn khi đi đại tiện, có thể bé không được nhận đủ chất lỏng từ chế độ ăn Bạn có thể bắt đầu cho thêm 2 đến 4 ounce nước sau mỗi lần cho ăn để giúp chúng đi vệ sinh dễ dàng. (1)
Nếu bé mới bắt đầu ăn dặm, bạn có thể dùng các thực phẩm giàu chất xơ vào chế độ ăn hàng ngày của bé. Cho trẻ ăn trái cây và rau quả hai lần một ngày là cách tốt nhất để đảm bảo trẻ nhận được đủ lượng chất xơ. Một số nguồn chất xơ tốt nhất bao gồm:
Nếu con bạn đã hơn 6 tháng tuổi, dưới 1 tuổi và chưa bắt đầu ăn thức ăn đặc, hãy thử xay nhuyễn một số loại thực phẩm giàu chất xơ nói trên.
Táo bón là một tình trạng phổ biến ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là những bé được nuôi bằng sữa công thức. Táo bón có thể gây ra nhiều khó chịu và đau đớn cho bé, cũng như ảnh hưởng đến sự phát triển của bé. Vì vậy, làm thế nào để biết khi nào nên đưa bé đến gặp bác sĩ khi xảy ra tình trạng này?
Một số dấu hiệu cho thấy bé có thể cần được khám bởi bác sĩ nhi khi bị táo bón là:
– Bé không đi ngoài trong 3 ngày hoặc hơn
– Bé có biểu hiện khó chịu, quấy khóc, căng thẳng hoặc buồn bã
– Bé có dấu hiệu của viêm nhiễm hoặc chảy máu ở hậu môn, như sưng, đỏ, nứt nẻ hoặc chảy máu
– Bé có triệu chứng của tắc ruột, như buồn nôn, nôn mửa, sụt cân hoặc không tăng cân
– Bé có phân cứng, khô hoặc có hình dạng viên bi
Nếu bé có bất kỳ dấu hiệu nào trên, bạn nên đưa bé đến gặp bác sĩ nhi để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Bác sĩ có thể khuyên bạn về cách chăm sóc và cho bé ăn uống sao cho phù hợp với tình trạng của bé.
Trẻ sơ sinh bị táo bón có thể do chế độ dinh dưỡng thiếu hợp lý. Việc ăn uống rất quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ những năm tháng đầu đời, do đó bố mẹ cũng không nên chủ quan khi thấy trẻ bị táo bón. Hy vọng với những thông tin hữu ích trên đã giúp bạn nhận biết và chữa táo bón cho con hiệu quả.
Nguồn tham khảo:
(1): https://www.medicinenet.com/how_can_i_relieve_my_babys_constipation_fast/article.htm