Thuốc giảm đau, kháng viêm, hạ sốt (NSAID) là một trong những loại thuốc thiết yếu nên có trong tủ thuốc gia đình. Tuy nhiên, bạn cần phải biết cách sử dụng để thuốc có thể phát huy tối đa hiệu quả mà không gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng.
Thuốc giảm đau kháng viêm NSAIDs là nhóm các thuốc có công dụng chống đau, giảm viêm và hạ sốt. Chúng hoạt động theo cơ chế can thiệp vào cấu trúc của các enzyme (cyclooxygenase – COX) trong cơ thể. Loại enzyme này có chức năng kiểm soát quá trình sản sinh chất hóa học prostaglandin. Đây là một loại chất tham gia vào các phản ứng tế bào cũng như những quá trình sinh lý bệnh.
Enzyme COX được chia thành 2 loại đó là COX-1 và COX-2. COX-1 thường hoạt động trong đường tiêu hóa giúp bảo vệ dạ dày trước tác động của axit trong dịch vị. Ngoài ra COX-1 còn hiện diện trong máu và chịu trách nhiệm nhưng tụ tiểu cầu. Trong khi đó COX-2 giữ nhiệm vụ kiểm soát sự giải phóng prostaglandin. Nếu prostaglandin bị phóng thích vào não thì có thể khiến người bệnh bị sốt, đau và viêm.
Sử dụng các loại thuốc giảm đau kháng viêm NSAIDs cũng là một biện pháp điều trị hiệu quả đối với những tình trạng bệnh lý mạn tính lâu dài như viêm khớp (viêm xương khớp, viêm khớp dạng thấp) hay các bệnh lý khác. Ngoài ra nhóm thuốc này còn được dùng trong các trường hợp đau sau phẫu thuật, đau nửa đầu và khi cần hạ sốt.
Bạn nên bắt đầu bằng loại NSAID có ít tác dụng phụ không mong muốn nhất. Việc lựa chọn thuốc sẽ phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của mỗi người. Cần thận trọng nếu bạn nằm trong nhóm các đối tượng có nguy cơ cao (xem bên dưới) và nên cân nhắc giữa lợi và hại khi dùng thuốc.
Khi sử dụng thuốc giảm đau hạ sốt chống viêm, theo nguyên tắc, bạn nên dùng liều thấp nhất có hiệu quả và trong khoảng thời gian ngắn nhất có thể. Mục đích là để giảm đau và giảm viêm nhưng ít có nguy cơ phát triển tác dụng phụ nhất. Tuy nhiên, một số người sử dụng NSAID trong một thời gian dài – ví dụ, NSAID giúp làm giảm đáng kể các triệu chứng ở những người bị viêm khớp. Trong trường hợp này, việc cần thiết phải điều trị lâu dài nên được bác sĩ xem xét theo từng giai đoạn.
Trước khi bắt đầu sử dụng thuốc giảm đau hạ sốt kháng viêm, bạn nên tính đến nguy cơ mắc phải các tác dụng phụ nghiêm trọng về tim mạch (tim, mạch máu) và đường ruột. Phải theo dõi các tai biến dạ dày, gan, thận, máu, huyết áp cao, các vấn đề về tim và phát ban. Không sử dụng đồng thời hai hoặc nhiều loại NSAID, vì điều này có thể không tăng hiệu quả mà còn gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.
Bạn nên báo cho dược sĩ hoặc bác sĩ biết về tất cả các loại thuốc kê đơn và không kê đơn mà bạn đang dùng. Họ sẽ cho bạn biết liệu NSAID có an toàn cho bạn hay không vì NSAID có thể tương tác với một số loại thuốc bao gồm thuốc được sử dụng để điều trị trầm cảm và huyết áp cao.
Xem thêm: Những điều cần biết về nhóm thuốc giảm đau, chống viêm, hạ sốt không STEROID
Cách cơ thể phản ứng với thuốc giảm đau hạ sốt kháng viêm sẽ khác nhau ở mỗi người và một số người sẽ có thể gặp phải các tác dụng phụ do thuốc gây ra. Dưới đây là một số điểm cần thận trọng khi sử dụng thuốc hạ sốt giảm đau chống viêm:
Những nhóm đối tượng sau đây có thể cần phải tránh sử dụng thuốc giảm đau hạ sốt kháng viêm hoặc chỉ dùng khi có chỉ định của bác sĩ:
Nguồn tham khảo: https://youmed.vn/tin-tuc/thuoc-giam-dau-khang-viem-khong-steroid-nsaids/